Bộ Tư pháp vừa công bố hồ sơ thẩm định dự thảo Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa và quảng cáo. Dự thảo do Bộ VH-TT-DL chủ trì soạn thảo.
Hoa hậu Thùy Tiên, Hằng “du mục” và Quang Linh Vlog trong một phiên quảng cáo bán kẹo Kera
ẢNH: T.N
Quảng cáo lố, coi chừng phạt 100 triệu
Theo Bộ VH-TT-DL, pháp luật hiện hành quy định mức phạt tiền đối với một số hành vi trong lĩnh vực quảng cáo còn chưa đủ răn đe, nên tổ chức, cá nhân nhiều lần vi phạm. Do vậy, cơ quan soạn thảo đề xuất nâng mức phạt cho phù hợp với thực tiễn.
Điển hình, Nghị định số 38/2021 quy định phạt tiền từ 60 – 80 triệu đồng nếu quảng cáo không đúng hoặc gây nhầm lẫn về khả năng kinh doanh, khả năng cung cấp sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ của tổ chức, cá nhân kinh doanh sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ; về số lượng, chất lượng, giá, công dụng, kiểu dáng, bao bì, nhãn hiệu, xuất xứ, chủng loại, phương thức phục vụ, thời hạn bảo hành của sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đã đăng ký hoặc đã được công bố.
Tại dự thảo, Bộ VH-TT-DL đề xuất nâng mức phạt với nhóm hành vi này lên 80 – 100 triệu đồng, nhằm bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng tốt hơn, nhất là trong bối cảnh quảng cáo bán hàng trên không gian mạng đang có nhiều vấn đề gây nhức nhối.
Dự thảo cũng đề xuất phạt tiền từ 5 – 10 triệu đồng đối với hành vi treo, đặt, dán, vẽ các sản phẩm quảng cáo trên cột điện, trụ điện, cột tín hiệu giao thông và cây xanh nơi công cộng. Quy định hiện hành, mức phạt chỉ là 1 – 2 triệu đồng.
Nghị định hiện hành quy định phạt tiền từ 20 – 25 triệu đồng đối với hành vi quảng cáo các sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ đặc biệt mà không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác nhận nội dung trước khi thực hiện quảng cáo theo quy định.
Cơ quan soạn thảo đề xuất tăng mức phạt lên 30 – 40 triệu đồng; đồng thời bổ sung hành vi bị áp dụng gồm quảng cáo các sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đặc biệt mà không có văn bản hoặc thông tin chứng nhận sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đó được phép lưu hành hoặc thực hiện tại Việt Nam còn hiệu lực theo quy định của pháp luật.
Công an triệt phá một đường dây sản xuất sữa giả
ẢNH: CACC
Không thể “nhắm mắt làm liều”
Luật sư Bùi Đình Ứng, Đoàn luật sư TP.Hà Nội, ủng hộ việc tăng chế tài xử phạt đối với hành vi quảng cáo sai sự thật về chất lượng, công dụng của sản phẩm, hàng hóa.
Thời gian qua, hàng loạt vụ việc gây bức xúc dư luận liên quan đến hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng. Các vụ việc này đều có “bóng dáng” của hoạt động quảng cáo, tiếp thị sản phẩm một cách rầm rộ.
Theo luật sư, phương thức bán hàng đã có nhiều thay đổi. Mạng xã hội dần trở thành kênh quan trọng để nhãn hàng tiếp cận người tiêu dùng. Các hình thức tiếp thị “mọc lên như nấm”, đôi khi thiếu kiểm soát.
Với việc tăng mức phạt tiền, quy định này sẽ giúp người thực hiện quảng cáo có trách nhiệm hơn trước thông tin mà mình truyền tải đến công chúng.
Song, nếu chỉ tăng phạt tiền sẽ là không đủ, nhiều người vì lợi nhuận vẫn sẽ bất chấp vi phạm; cần thêm nhiều giải pháp đồng bộ khác.
Luật sư gợi ý có thể nghiên cứu bổ sung chế tài cấm tham gia quảng cáo trong thời gian nhất định. Điều này sẽ có tác động lớn hơn đến thu nhập, danh tiếng của người quảng cáo.
Đồng thời xem xét trách nhiệm liên đới trong từng vụ việc cụ thể. Để hàng giả, hàng nhái bán tới tay người tiêu dùng, nếu người quảng cáo biết mà vẫn quảng cáo thì rõ ràng không thể vô can.
Vẫn theo luật sư, luật Quảng cáo sửa đổi (hiệu lực thi hành từ 1.1.2026) quy định rõ: người có ảnh hưởng khi chuyển tải sản phẩm quảng cáo phải xác minh về độ tin cậy của người quảng cáo; kiểm tra tài liệu liên quan đến sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ quảng cáo; trường hợp chưa sử dụng hoặc chưa hiểu rõ về sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ thì không được giới thiệu về sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ.
Như vậy, quy định mới đòi hỏi trách nhiệm của người truyền tải thông tin quảng cáo, nhất là người nổi tiếng, ở mức cao hơn trước đây, không thể “nhắm mắt làm liều”.
