Báo cáo kiểm toán không phải lúc nào cũng là “tấm giấy thông hành” đảm bảo tính minh bạch tuyệt đối giúp nhà đầu tư chứng khoán an tâm – Ảnh: QUANG ĐỊNH
Ủy ban Chứng khoán “tuýt còi” chất lượng báo cáo kiểm toán một doanh nghiệp
Công ty CP Thương mại xuất nhập khẩu Thủ Đức – Timexco (TMC) đã nhận được văn bản của Ủy ban Chứng khoán liên quan đến báo cáo tài chính năm 2024 được kiểm toán của doanh nghiệp do Công ty TNHH kiểm toán An Việt kiểm toán.
Theo Ủy ban Chứng khoán, qua kết quả kiểm tra chất lượng dịch vụ kiểm toán tại Công ty TNHH kiểm toán An Việt cho thấy hồ sơ kiểm toán báo cáo tài chính năm 2024 của Timexco không đạt yêu cầu.
Nguyên nhân theo cơ quan quản lý, kiểm toán viên chưa thực hiện đầy đủ các thủ tục kiểm toán và chưa thu thập đầy đủ bằng chứng thích hợp theo yêu cầu của chuẩn mực kiểm toán.
Ủy ban Chứng khoán còn cho biết sẽ đình chỉ các kiểm toán viên ký báo cáo kiểm toán năm 2024 của Timexco.
Đáng lưu ý, An Việt còn là đơn vị đảm nhận kiểm toán báo cáo tài chính của TMC cả năm 2022 và 2023.
Về An Việt, công ty kiểm toán này thành lập từ năm 2003, có trụ sở chính tại Hà Nội. Báo cáo minh bạch năm 2024 của An Việt cho thấy công ty có 55 khách hàng là các doanh nghiệp đã được kiểm toán trong năm này.
Trong đó, có một số công ty niêm yết trên sàn như Công ty cổ phần Bia Hà Nội – Hải Phòng (BHP), Công ty cổ phần Vận tải và dịch vụ Petrolimex Hải Phòng (PTS), Công ty cổ phần Phục vụ mai táng Hải Phòng (CPH), Công ty cổ phần Vận tải và dịch vụ Petrolimex Sài Gòn (PSC)…
Trong năm tài chính 2024 (từ 1-7-2023 đến 30-6-2024), Công ty An Việt ghi nhận doanh thu hơn 75,29 tỉ đồng, trong khi chi phí lên tới 72,58 tỉ đồng. Kết quả, lợi nhuận sau thuế của doanh nghiệp kiểm toán này đạt hơn 1,9 tỉ đồng.
Lưu ý gì “tấm vé thông hành” kiểm toán?
Theo quy định hiện hành, công ty đại chúng, đặc biệt công ty niêm yết, phải lập báo cáo tài chính năm đã được kiểm toán bởi tổ chức kiểm toán được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước chấp thuận. Báo cáo tài chính bán niên cũng phải được soát xét bởi đơn vị kiểm toán độc lập.
Quy định này nhằm bảo vệ nhà đầu tư tránh rủi ro từ báo cáo “ảo”, làm đẹp số liệu. Đồng thời nâng cao chuẩn mực quản trị, tiệm cận thông lệ quốc tế, tạo niềm tin cho nhà đầu tư trong và ngoài nước.
Tuy nhiên trước Công ty An Việt, Ủy ban Chứng khoán cũng từng “tuýt còi” nhiều công ty kiểm toán. Đơn cử như vụ Công ty TNHH kiểm toán DFK Việt Nam ký báo cáo tài chính của Công ty cổ phần Quốc Cường Gia Lai (QCG) nhưng sau đó Ủy ban Chứng khoán cho biết kiểm toán viên chưa thực hiện đầy đủ các thủ tục kiểm toán.
Các kiểm toán viên kiểm toán cho báo cáo của QCG cũng chưa thu thập đầy đủ bằng chứng kiểm toán thích hợp để đưa ra ý kiến kiểm toán theo yêu cầu của chuẩn mực kiểm toán.
Điều này không khỏi dấy lên những nghi ngại của nhà đầu tư về chất lượng kiểm toán.
Giám đốc một công ty chứng khoán lưu ý nhà đầu tư nên ưu tiên những doanh nghiệp được kiểm toán bởi các công ty uy tín.
Đồng thời không nên dựa hoàn toàn vào báo cáo kiểm toán để ra quyết định, mà cần kết hợp phân tích dòng tiền, hoạt động kinh doanh thực tế cùng những yếu tố thông tin khác…
Cũng theo vị này, Việt Nam đang khuyến khích các doanh nghiệp niêm yết áp dụng Chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế (IFRS).
Sau giai đoạn khuyến khích, các doanh nghiệp niêm yết, tổ chức có lợi ích công chúng quy mô lớn, đặc biệt doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài từ sau 2025 sẽ phải lập báo cáo tài chính theo IFRS.
“Song thực tế chưa nhiều kế toán, kiểm toán viên thành thạo IFRS. Đến nay cũng rất ít đơn vị lớn theo được chuẩn mực này, chứ chưa nói đến doanh nghiệp nhỏ và vừa”, vị giám đốc cho hay.
Trong khi đó, việc hướng tới chuẩn mực IFRS là cần thiết giúp nhà đầu tư, đặc biệt khối ngoại, thuận lợi hơn trong việc đưa ra phân tích, đánh giá trong quá trình tiếp cận và đầu tư vào doanh nghiệp.
