Phó chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương – Ảnh: GIA HÂN
Sáng 13-10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiếp Công dân, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo.
Chủ tịch UBND tỉnh tiếp công dân 1 tháng 1 lần thì phải tiếp, lắng nghe ý kiến, chỉ đạo giải quyết
Đáng chú ý, về Luật Tiếp công dân, sửa đổi quy định Chủ tịch UBND cấp xã trực tiếp tiếp công dân định kỳ tại địa điểm tiếp công dân ít nhất 2 ngày trong 1 tháng (hiện nay quy định tiếp công dân ít nhất 1 ngày trong 1 tuần).
Liên quan phân cấp, ủy quyền trong việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, tiếp công dân, Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh cho hay hiện trong các luật đã quy định cụ thể các chủ thể có thẩm quyền phân cấp, ủy quyền, trừ trường hợp không được phân cấp, ủy quyền.
Bà cho rằng giải quyết khiếu nại, tố cáo, tiếp công dân là lĩnh vực được pháp luật xác định rất rõ chủ thể có thẩm quyền giải quyết.
Mặt khác giải quyết khiếu nại tố cáo liên quan trực tiếp đến quyền con người, quyền công dân.
Thực tế thời gian vừa qua, kết quả giải quyết khiếu nại, tố cáo cũng như những tồn tại hạn chế trong việc này nguyên nhân phần nhiều do thực hiện ủy quyền của người có trách nhiệm lại không trực tiếp thực hiện theo quy định mà thường ủy quyền cho cấp phó, thậm chí ủy quyền của ủy quyền dẫn đến đơn thư, vụ việc kéo dài và số vụ việc giải quyết chưa được như mong muốn.
Do vậy bà đề nghị cân nhắc xem có ủy quyền trong lĩnh vực tiếp công dân hay không để thực hiện giải quyết khiếu nại có hiệu quả, đúng các chủ thể theo quy định, đảm bảo hiệu quả giải quyết khiếu nại, tố cáo.
Bà Nguyễn Thanh Hải – Ảnh: GIA HÂN
Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải đề nghị trong luật phải ghi rõ tiếp công dân không được ủy quyền.
Bà nói đã quy định ai là người tiếp công dân thì phải tiếp, và người đó có thẩm quyền giải quyết mới tiếp được, còn người khác tiếp lại về báo cáo.
“Chủ tịch UBND tỉnh tiếp công dân 1 tháng một lần thì phải tiếp và lắng nghe ý kiến, chỉ đạo các cơ quan giải quyết. Chứ giờ ủy quyền Phó chủ tịch UBND tỉnh tiếp, giải quyết và có ý kiến còn nói là ủy quyền của ủy quyền như lại ủy quyền cho Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường. Tuy nhiên các cán bộ này chỉ là người tham mưu thôi.
Trách nhiệm người đứng đầu rất cao và thẩm quyền giải quyết của người đứng đầu rất quan trọng. Cần hết sức cương quyết”, bà Hải nói thêm.
Bà nói trước đây từng đi giám sát tại nhiều tỉnh và thấy việc ủy quyền này nhiều, ảnh hưởng tới chất lượng tiếp công dân. Người dân phải đi lại nhiều lần vì không gặp được người đứng đầu, còn đến khi gặp người đứng đầu chỉ giải quyết 15 – 20 phút là xong.
“Vì vậy ta phải luật hóa việc tiếp công dân và yêu cầu tuyệt đối không được ủy quyền”, bà Hải nhấn mạnh thêm.
Làm sao ông chủ tịch suốt ngày tiếp công dân được?
Phó tổng Thanh tra Chính phủ Lê Tiến Đạt – Ảnh: GIA HÂN
Trong khi đó, Phó chủ tịch HĐND TP Hà Nội Phạm Thị Thanh Mai nhận thấy với người có trách nhiệm tiếp công dân thuộc khối UBND thực sự ủy quyền rất nhiều.
Bà Mai nói có 2 luồng ý kiến là ủy quyền và không ủy quyền, nhưng với quan điểm ở địa phương cho thấy việc quy định cứng vào thời điểm Chủ tịch UBND cấp tỉnh, cấp xã tiếp công dân “cũng sẽ bị vi phạm”.
Nêu rõ Chủ tịch UBND hiện nay nhận trách nhiệm rất lớn nên bà nêu quan điểm cá nhân chủ tịch có thể ủy quyền. Nhưng cần quy định phải trực tiếp tiếp dân bao nhiêu buổi, ngoài ra có thể ủy quyền hoặc ủy quyền theo vụ việc cụ thể.
“Khi đó vừa đảm bảo đúng nguyên tắc chủ tịch phải tiếp dân, nhưng cũng đảm bảo độ linh hoạt, độ mở”, bà Mai nêu thêm.
Nhìn nhận áp lực cơ quan giải quyết trong khiếu nại, tố cáo và tiếp công dân rất lớn, Phó viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao Nguyễn Duy Giảng cho rằng vấn đề thẩm quyền hay không thẩm quyền là vấn đề lớn.
“Một mặt yêu cầu người có thẩm quyền giải quyết phải trực tiếp tiếp công dân thì thực sự bây giờ làm sao ông chủ tịch suốt ngày tiếp công dân được, thế không làm việc khác à?”, ông Giảng nói.
Ông dẫn thực tiễn ở viện kiểm sát, dù có quy định nhưng với khiếu nại ở cấp tỉnh thì đầu tiên cấp vụ phải tiếp, nếu không đồng ý sẽ lên phó viện trưởng và tiếp tục không đồng ý sẽ lên viện trưởng giải quyết.
“Phải có bộ lọc, còn tất cả đẩy lên ông trưởng cũng không có thời gian nào để ngồi mà tiếp”, ông Giảng nói thêm và đề nghị luật quy định phải đảm bảo khả thi trong thực tiễn.
Không có ủy quyền trong tiếp công dân
Giải trình sau đó, Phó tổng Thanh tra Chính phủ Lê Tiến Đạt khẳng định tinh thần theo dự thảo luật là không có ủy quyền trong tiếp công dân.
“Người đứng đầu phải tiếp công dân định kỳ. Quy định của luật hiện hành cũng vậy”, ông nói và thừa nhận trong thực tế có việc ủy quyền tiếp công dân.
Dự thảo luật có bổ sung quy định trường hợp Thủ tướng là ủy quyền cho Tổng thanh tra trong thụ lý giải quyết tố cáo.
“Dự thảo luật chỉ có một nội dung về ủy quyền đó thôi, chứ ủy quyền trong tiếp công dân là không có”, ông khẳng định.
Kết luận sau đó, Phó chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nêu rõ với tiếp công dân, quy định Chủ tịch UBND cấp tỉnh, cấp xã mỗi tháng tiếp công dân 1 hoặc 2 ngày thì không được ủy quyền. Tuy nhiên với giải quyết những vụ việc cụ thể, người đứng đầu có thể ủy quyền.
